تابستان، فصل جابه‌جایی مستاجران است و خیلی از مستاجران این روزها درگیر یافتن خانه برای تعویض محل سکونت یا تمدید قرارداد اجاره خود هستند. فارغ از اجاره‌های نجومی که امسال سر به فلک کشیده و تابع هیچ قاعده و قانون مشخصی هم نیست، از دغدغه‌های این روزهای مستاجران، پرداخت حق کمیسیون مشاوران املاک است.
به گفته نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک، حق‌الزحمه مشاوران املاک عدد مشخصی است و از وظایف صنفی مشاوران املاک این است که طبق نرخنامه، حق کمیسیون دریافت کنند.
ما درباره مبلغ حق کمیسیون مشاوران املاک و روش محاسبه آن با داود بیگی‌نژاد صحبت کردیم. بیگی‌نژاد در ابتدا با تاکید بر اینکه اولین درخواست مردم برای مراجعه به مشاوران املاک و دریافت خدمات از آنها باید جواز کسب باشد، گفت: تا امروز تعداد دفاتر مشاوران املاک بدون جواز که در تهران شناسایی شده‌اند به هزار و ۲۰۰ عدد رسیده است.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک ادامه داد: مشاوران املاکی که بدون جواز فعالیت می‌کنند همانقدر که برای مردم مزاحمت ایجاد می‌کنند به مشاوران املاکی که طبق قانون رفتار می‌کنند هم آسیب می‌زنند و منافع آنها را به خطر می‌اندازند از طرف دیگر کسانی که جواز ندارند ممکن است اصلا صلاحیت لازم برای فعالیت در این شغل را نداشته باشند برای همین ما از مردم می‌خواهیم به واحدهایی که دارای جواز کسب هستند مراجعه کنند.
تخلفات بنگاه‌های املاک را ثبت کنید
بیگی‌نژاد در ادامه در مورد مبلغ حق کمیسیون مشاوران املاک گفت: حق کمیسیون، حق قانونی‌ای است که مشاوران املاک دریافت می‌کنند و درواقع حقوق آنها محسوب می‌شود و هزینه‌های مشاوران املاک از محل دریافت حق کمیسیون تامین می‌شود اما تعرفه کمیسیون مشاوران املاک مشخص است و ما در این زمینه نرخنامه‌ای داریم که توسط اتحادیه محاسبه و اعلام شده و تمام مشاوران املاک موظف هستند نرخنامه را در جایی که به رویت طرفین قرارداد (مالک و مستاجر یا فروشنده و خریدار) برسد، نصب کنند.
او ادامه داد: این نرخنامه برای همه مناطق تهران ثابت است و حق کمیسیون و هزینه ثبت قرارداد باید در چارچوب نرخنامه محاسبه و دریافت شود و چنانچه مردم شاهد تخلف بنگاه‌های املاک در این زمینه باشند می‌توانند از واحد متخلف شکایت کنند.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک افزود: مردم برای ثبت تخلفات بنگاه‌های املاک می‌توانند به اتحادیه صنف مشاوران املاک مراجعه کنند یا با شماره ۷۳۳۴ تماس بگیرند. البته ما برای اینکه روند دادرسی و حل و فصل موضوع طولانی نشود به دنبال مراجعه یا تماس مردم، ابتدا با همکارانمان تماس می‌گیریم چون صنف ما مشاورمحور است و امکان دارد اتفاقی در آن واحد صنفی افتاده باشد که با تماس از طریق اتحادیه دیگر نیاز به طرح شکایت نباشد اما اگر تخلف محرز باشد حتما به آن رسیدگی می‌کنیم.
روش محاسبه حق کمیسیون قرارداد رهن و اجاره
فرمول محاسبه حق کمیسیون مشاوران املاک در تهران برای اجاره ملک معادل نیم درصد رهن و یک‌چهارم یا ۲۵ درصد از مبلغ اجاره‌بهای ماهیانه از هر طرف به اضافه ۹ درصد ارزش افزوده است. برای مثال، اگر رهن یک خانه ۳۰۰ میلیون تومان با اجاره‌بهای ماهیانه ۱۰ میلیون تومان باشد. مجموع حق کمیسیونی که مشاور املاک از طرفین این معامله دریافت می کند ۸ میلیون تومان به علاوه ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده این حق کمیسیون است که ۷۲۰ هزار تومان می شود. به این ترتیب هر کدام از طرفین باید ۴ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان برای حق کمیسیون این قرارداد به مشاور املاک پرداخت کنند.
اگر قرارداد اجاره به صورت رهن کامل باشد حق کمیسیون مشاوران املاک با احتساب نیم درصد رهن محاسبه می شود. برای مثال، اگر مبلغ رهن کامل یک ملک ۸۰۰ میلیون تومان باشد، سهم پرداختی هر یک از طرفین قرارداد با احتساب ۹ درصد مالیات ارزش افزوده به بنگاه املاک ۴ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان می‌شود.
همچنین بر اساس نرخنامه خدمات کارمزد دریافتی واحدهای صنفی مشاوران املاک تهران، حق کمیسیون بابت تمدید اجاره از هر طرف یک‌دهم حق کمیسیون اجاره محاسبه و اخذ می‌شود.
روش محاسبه حق کمیسیون خرید و فروش ملک
در معاملات مربوط به خرید و فروش مسکن در تهران هم حق کمیسیون معادل ۰.۵ درصد ارزش معاملاتی ملک است که دوطرف معامله یعنی خریدار و فروشنده باید آن را پرداخت کنند -هرکدام از طرفین باید ۲۵ صدم درصد ارزش معاملاتی ملک را پرداخت کنند.- البته افزون بر آن، به حق کمیسیون محاسبه‌شده ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده تعلق می‌گیرد. برای مثال، اگر یک ملک ۵ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شود مبلغ حق کمیسیون مشاور املاک ۲۵ میلیون تومان است که ۹ درصد ارزش افزوده آن هم ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان می‌شود؛ بنابراین، جمع حق کمیسیون مشاور املاک و ارزش افزوده ۲۷ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان است که سهم پرداختی هر یک از طرفین قرارداد به بنگاه املاک ۱۳ میلیون و ۶۲۵ هزار تومان خواهد بود.
اجاره‌نامه دستی توصیه نمی‌شود
گاهی طرفین اجاره به جای مراجعه به بنگاه مشاور املاک به صورت دستی اقدام به نوشتن قرارداد اجاره می‌کنند. نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک در پاسخ به اینکه اجاره‌نامه دستی رسمیت دارد؟ گفت: به دلیل مسائل حقوقی، ما این روش را توصیه نمی‌کنیم و برای اینکه بار مضاعفی برای قوه قضاییه ایجاد نشود بهتر است که مردم برای ثبت معاملات ملکی یا قرارداد اجاره خود به دفاتر املاکی که در دسترس عموم است مراجعه و جهت جلوگیری از مشکلات و برای اطمینان خاطر داشتن از انواع معاملات خود اعم از خرید و فروش و رهن و اجاره کد پیگیری و رهگیری دریافت کنند.
